Argumenty przeciwko naturalizmowi i na rzecz teizmu
Redakcja Contra Gentiles
Czy można udowodnić, że Bóg istnieje bądź że nie istnieje albo że ateizm czy naturalizm są fałszywe lub że są prawdziwe? W sensie ścisłym – jaki przyjmuje się w logice – raczej nie, bo taki dowód jest rozumowaniem, w którym korzystając z praw logiki, wykazuje się prawdziwość jakiegoś twierdzenia na podstawie innego twierdzenia, które jest prawdziwe. Twierdzenie dowodzone stanowi wtedy wniosek tego rozumowania, natomiast twierdzenie, na podstawie którego wniosek się wyprowadza, jest przesłanką. Mówi się, że taki dowiedziony wniosek wynika logicznie z przesłanek. Wniosek ten na pewno jest prawdziwy. Okazuje się, że odnośnie do wszystkich znanych prób „dowodzenia” przekonań wymienionych na początku można podać wątpliwości, jeśli chodzi o prawdziwość przesłanek, a niekiedy też odnośnie do zgodności danego wnioskowania z prawami logiki. Niektórzy uznają, że wykazywanie na drodze logicznego rozumowania, że Bóg istnieje, jest w ogóle bezcelowe, bo poznanie Boga to raczej sprawa uczuć, pewnych przeżyć osobistych czy specjalnego rodzaju wglądu, nie zaś rozumu i ścisłej logiki. Jest to jednak podejście skrajne i wydaje się, że zawiera tylko część prawdy. W chrześcijaństwie od samego jego początku istnieje silna tradycja odwoływania się do rozumu jako wskazującego na istnienie Boga.
Na pewno można podać różne argumenty w sporze między teizmem a ateizmem, można więc argumentować. Argumenty te są mocniejsze lub słabsze, ale nawet jeżeli nie są rozstrzygające, to nie można wykluczać, że pomagają w przybliżeniu się do prawdy. Jeśli rozum, myślenie przydają się w ogóle w poznawaniu rzeczywistości, to warto je wykorzystać w ocenie także tych najbardziej podstawowych religijno-filozoficznych problemów. W przeciwnym wypadku pozostanie nam bezrozumność, a na pewno nie jest ona tym, o co chodzi w chrześcijaństwie.
Istnieje też możliwość, że jakaś argumentacja przedstawia obiektywny dowód na rzecz danej tezy, a tylko nasza niedoskonałość sprawia, że wydaje nam się, iż nie mamy do czynienia z prawdziwym dowodem.
-
Argument z moralności
-
Dowód ontologiczny
-
Wewnętrzna sprzeczność naturalizmu
-
Argument z bojaźni
-
Argument kalam
-
Pięć dróg świętego Tomasza z Akwinu
-
Argument z pragnień i Radości
-
Argumenty za istnieniem Boga*
-
Argument z pragnień − odpowiedzi na zastrzeżenia i zarzuty. Część I: Potrzeby wrodzone i co je zaspokaja
-
Istnienie Boga. Nowy program teologii naturalnej*
-
Ewolucyjny argument przeciwko naturalizmowi*
-
Argument kosmologiczny kalam – ujęcie naukowe*
-
Świadomość – trudna sprawa dla naturalizmu
-
Argument z pragnień − odpowiedzi na zastrzeżenia i zarzuty. Część II: Absurd niezaspokojenia i Wszechświata
-
Dowód z praw moralnych i głosu obowiązku – w ujęciu Wincentego Granata
-
Dowód z praw logiki (przy pewnym ich rozumieniu) za istnieniem Boga – na podstawie analiz Wincentego Granata
-
Każdy chce być szczęśliwy, a więc Bóg istnieje? Dowód z pragnienia szczęścia w ujęciu Wincentego Granata a Clive’a Staplesa Lewisa argument z pragnień i Radości. Część I: Kilka uwag terminologicznych
-
Każdy chce być szczęśliwy, a więc Bóg istnieje? Dowód z pragnienia szczęścia w ujęciu Wincentego Granata a Clive’a Staplesa Lewisa argument z pragnień i Radości. Część II: Historia dowodu
-
Każdy chce być szczęśliwy, a więc Bóg istnieje? Dowód z pragnienia szczęścia w ujęciu Wincentego Granata a Clive’a Staplesa Lewisa argument z pragnień i Radości. Część III: Materiał dowodowy
-
Każdy chce być szczęśliwy, a więc Bóg istnieje? Dowód z pragnienia szczęścia w ujęciu Wincentego Granata a Clive’a Staplesa Lewisa argument z pragnień i Radości. Część IV: Ocena dowodu
Źródło zdjęcia: freepik.com