O równym statusie kobiet i mężczyzn w chrześcijaństwie

W tekście zamieszczamy szereg wypowiedzi pochodzących głównie z początkowego okresu chrześcijaństwa zadających kłam popularnym zarzutom o nierównościowe traktowanie kobiet i mężczyzn w chrześcijaństwie.

W tekście Status kobiety w chrześcijaństwie – odpowiedź na „listę zarzutów” przedstawimy wkrótce niektóre wypowiedzi świętych chrześcijańskich wskazujące na fałszywość argumentów mających być podstawą oskarżeń o dyskryminację kobiet w chrześcijaństwie. Poniżej przedstawiamy inne wypowiedzi o równości kobiety i mężczyzny pochodzące z Nowego Testamentu, od pisarzy wczesnochrześcijańskich oraz z Katechizmu Kościoła Katolickiego. W dużej mierze korzystamy tu z książki Marka Piotrowskiego Kościół oskarżony 1Patrz Marek Piotrowski, Kościół oskarżony. Historyczne fakty i antyklerykalne mity, Wydawnictwo AA, Inicjatywa Ewangelizacyjna „Wejdźmy na szczyt”, Kraków 2019. zawierającej odpowiedzi na wiele innych zarzutów stawianych przede wszystkim Kościołowi Rzymskokatolickiemu, ale niekiedy też chrześcijaństwu w ogóle.

Nowy Testament:

[…] u Pana ani mężczyzna nie jest bez kobiety, ani kobieta nie jest bez mężczyzny. Jak bowiem kobieta powstała z mężczyzny, tak mężczyzna rodzi się przez kobietę. Wszystko zaś pochodzi od Boga (1 Kor 11,11–12).

Nie ma już Żyda ani poganina, nie ma już niewolnika ani człowieka wolnego, nie ma już mężczyzny ani kobieta, wszyscy bowiem jesteście kimś jednym w Chrystusie Jezusie (Ga 3,28).

Święty Hieronim:

U nas czego nie wolno niewiastom, tego nie wolno także mężczyznom; służba jest taka sama i odbywa się na tych samych warunkach (List 77,3)2Cyt. za: Piotrowski, Kościół oskarżony, s. 47..

Święty Grzegorz z Nazjanzu:

Dlaczego niewiasta, która targnęła się na wierność małżeńską, jest uważana za cudzołożnicę i ponosi ciężką karę przewidzianą przez prawo, podczas gdy mąż niewierny żonie jest wolny od odpowiedzialności? Z takim prawem nie mogę się pogodzić ani takiego zwyczaju pochwalić […]. Jeden jest Stwórca mężczyzny i kobiety, z jednej gliny oboje. Dla obojga jeden Obraz, jedno prawo, jedna śmierć, jedno zmartwychwstanie […]. Jak ty możesz domagać się czystości od żony, jeśli w zamian sam jej nie stosujesz? Jak możesz żądać tego, czego nie dajesz? Jak ty możesz identycznym ciałom nierówne prawo ustanawiać? […] Lecz spójrz także od strony łaski: oboje doznali zbawienia przez cierpienia Chrystusa. Czy Chrystus tylko dla mężczyzny stał się ciałem. Również dla kobiety. Poniósł śmierć tylko za mężczyznę? Również kobieta dzięki jego śmierci dostępuje zbawienia (Mowa 37)3Cyt. za: Piotrowski, Kościół oskarżony, s. 47 [wyróżnienie – Redakcja CG].....

Święty Jan Chryzostom:

Mąż zaś, gdy słyszy, że ma władzę, niech się nie posuwa do pychy ani do bicia. Niech ją wciąż zachęca i napomina, a nigdy nie podnosi rąk. Niech trzyma je z daleka od wolnej istoty! Niech nie będzie pyszny, nie robi wymówek, nie znieważa, ale kieruje żoną jak kimś, kto wymaga wsparcia (Homilia 20 na list do Efezjan)4Święty Jan Chryzostom, O małżeństwie, wychowaniu dzieci i ascezie, tłum. M. Jurek, Wydawnictwo „M”, Kraków 2002; cyt. za: Piotrowski,....

Święty Cezary z Arles:

Być może niektórzy sądzą, że kobietom nie wolno przed małżeństwem popełnić nierządu, a mężczyznom wolno. W dodatku, co jest rzeczą jeszcze gorszą, to wielkie i zasługujące na ukaranie zło dlatego wielu mężczyzn popełnia bez żadnego lęku przed Bogiem, ponieważ dla wielu stało się ono przyzwyczajeniem tak łatwo i lekko popełnianym, że nawet nie uważa się go za wielkie przestępstwo. A przecież w wierze katolickiej, czego nie wolno kobietom, tego samego nie wolno też mężczyznom. Zarówno mężczyzna, jak i kobieta zostali odkupieni za jedną cenę, to znaczy drogocenną krwią Chrystusa. Zostali powołani do jednej wiary i włączeni w ciało tego samego Kościoła. Razem przyjęli chrzest i razem przystępują do ołtarza, aby przyjąć Ciało i Krew Chrystusa. Te same przykazania zostały też dane obu płciom (Kazanie 42,5)5Święty Cezary z Arles, oprac. A. Żurek, seria „Ojcowie Żywi”, WAM, Kraków 2002; cyt. za: Piotrowski, Kościół oskarżony, s.....

Święty Augustyn:

A zatem dwie istoty ludzkie różnią się płcią odpowiednią dla ciała, w którym zostali stworzeni, jednak wspólnie jako ludzie posiadają ten sam rozum, a zatem kobieta, wraz ze wszystkimi fizycznymi właściwościami jej ciała, jest duszą stworzoną na obraz Stwórcy. W tym przypadku nie istnieje rozróżnienie na mężczyznę lub kobietę […]. Ponieważ kobieta jest istotą ludzką, bez wątpienia posiada rozum i dlatego ona również jest stworzona na obraz i podobieństwo Boga. […] Pismo mówi: Bóg stworzył człowieka na obraz Boży, po czym pismo dodaje: stworzył go mężczyzną i kobietą6Św. Augustyn, Genesis ad Litteram, Ks. 3, rozdz. 22; cyt. za Piotrowski, Kościół oskarżony, s. 48 [wyróżnienie – Redakcja....

Katechizm Kościoła Katolickiego

To tradycyjne, równościowe traktowanie kobiet i mężczyzn jest obecne także we współczesnej nauce Kościoła. W Katechizmie Kościoła Katolickiego czytamy:

Mężczyzna i kobieta są stworzeni, to znaczy chciani przez Boga, z jednej strony w doskonałej równości jako osoby ludzkie, a z drugiej strony, w ich byciu mężczyzną i kobietą. „Bycie mężczyzną”, „bycie kobietą” jest rzeczywistością dobrą i chcianą przez Boga: mężczyzna i kobieta mają nieutracalną godność, która pochodzi wprost od Boga, ich Stwórcy. Mężczyzna i kobieta mają taką samą godność, zostali stworzeni „na obraz Boga” (369)7Katechizm Kościoła Katolickiego, Pallottinum, Poznań 1994, 369, s. 94..

Zakończenie

Chrześcijaństwo uznaje równość kobiet i mężczyzn. To samo jest grzechem dla mężczyzny, jak i kobiety. Kobiety i mężczyźni mają tę samą godność i tak samo są chciani przez Boga, na którego obraz i podobieństwo zostali stworzeni. Podobnie jak w niektórych nurtach feminizmu, spotkaliśmy tu tezy, że kobiety tak samo jak mężczyźni są w równym stopniu obdarzone rozumem. Nazwą „feminizm” określa się jednak pod pewnymi względami bardzo odmienne stanowiska, więc na pewno nie wszystkim feministkom i feministom odpowiada chrześcijańska wizja równości kobiet i mężczyzn. Więcej o tej sprawie piszemy w Różne odmiany feminizmu o stosunku chrześcijaństwa do kobiet i kobiecości (w zarysie).

Mogą Cię zainteresować także teksty:

Kobiety w Nowym Testamencie. Część I: Ewangelie

Kobiety w Nowym Testamencie. Część II: Kościół pierwotny

Różne odmiany feminizmu o stosunku chrześcijaństwa do kobiet i kobiecości (w zarysie)