Moralność jest obiektywna, nawet jeśli się co do niej nie zgadzamy

Karlo Broussard

Moralność jest obiektywna, nawet jeśli się co do niej nie zgadzamy

Prezentujemy syntetyczną odpowiedź na twierdzenie relatywistów o tym, że moralność to sprawa względna.

 

Relatywiści moralni uważają, że absolutne zasady moralne nie istnieją, ponieważ w różnych kulturach występują odmienne normy moralne. Ale czy to racjonalny wniosek? Nie! Oto kilka powodów, dlaczego wniosek ten nie jest racjonalny:

Po pierwsze, w tym wypadku błędnie utożsamia się adekwatną wiedzę o prawdach moralnych z istnieniem prawd moralnych. Różnice w poglądach moralnych mają związek ze znajomością (lub jej brakiem) prawd moralnych, a nie z ich istnieniem.

Po drugie, jeśli mówimy, że absolutne prawdy moralne nie istnieją, ponieważ kultury się co do nich nie zgadzają, to na tej samej zasadzie musimy zaprzeczyć istnieniu absolutnych prawd kosmologicznych, gdyż różne kultury się co do nich nie zgadzają. Ale raczej nie bylibyśmy skłonni uznać takiego twierdzenia, ponieważ mogłoby to nas doprowadzić do zaprzeczenia twierdzeniom, że kształt naszej planety i jej położenie oraz ruch względem Słońca to sprawa obiektywna.

Po trzecie, przytoczony argument z góry przyjmuje to, czego ma dowodzić, bo zakłada, że warunkiem prawdy moralnej jest zgodność poglądów występujących w różnych kulturach. Ale jeśli istnieje coś takiego jak absolutna prawda moralna, to nie ma znaczenia, czy kultury się zgadzają w jej sprawie, czy nie.

Wreszcie, w wielu przypadkach to, co sprawia wrażenie rozbieżności poglądów między kulturami w kwestii zasad moralnych, tak naprawdę jest tylko różnicą poglądów na temat postrzegania faktów. Francis Beckwith i Gregory Koukl w swojej książce Relativism: Feet Firmly Planted in Mid-Air [Relatywizm: mocno stąpający po powietrzu] podają następujący przykład: w Indiach zabijanie i jedzenie mięsa krów jest uznawane za niemoralne. Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że w porównaniu z kulturą Zachodu mamy do czynienia z niezgodnością zasad moralnych (chyba że uważasz, iż hamburgery powstają w wyniku morderstwa). W rzeczywistości jednak różnica dotyczy tego, co myślimy o krowach. W Indiach nie jedzą mięsa krów, ponieważ uważają, że krowy są święte. W kulturach zachodnich tak nie uważamy. Zasada moralna jest taka sama – szanuj to, co święte – ale nasze rozumienie faktów jest inne.

Z tych powodów występowanie różnic, jeśli chodzi o przekonania moralny, nie podważa istnienia absolutnych wartości moralnych.

 

Karlo Broussard

Informacje dodatkowe:

Tłumaczenie z języka angielskiego: Piotr Bylica.

Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie „Catholic Answers” pod tytułem Morals Are Real Even If We Disagree, https://www.catholic.com/magazine/blog/morals-are-real-even-if-we-disagree. Tłumaczenie i przedruk za zgodą Redakcji „Catholic Answers”.